Nederlandse verkiezingen 2017

Analyse van onze marktanalist Ron van der Does

Verkiezingsuitslag opluchting voor beurzen en Euro

In de woorden van premier Mark Rutte: “Nederland heeft het verkeerde populisme gestopt”. Dat veroorzaakte een spurt in de Euro vanwege de hoop dat populistische partijen ook bij de verkiezingen in Frankrijk en Duitsland zouden gaan verliezen.

Het vertrouwen in opiniepeilingen was al zeer laag, door het niet juist voorspellen van de het EU-referendum in het Verenigd Koninkrijk en de Amerikaanse verkiezingen. De polls hadden het wederom bij het foute eind.
Deze keer was het populisme echter aan de verkeerde kant van de onderzoekers.

Geert Wilders’ PVV daalde weliswaar in de prognoses, maar zou nog wel dichtbij de VVD liggen. Dat bleek anders. De VVD, weliswaar zetels verliezend, bleek ruimschoots de grootste partij in het nieuwe parlement. Premier Rutte zal waarschijnlijk een derde termijn eraan vast knopen als hoofd van een nieuwe coalitie. PVV werd tweede, maar nipt voor de centrum-links democratische CDA en D66.
Grootste verliezer was de huidige coalitiepartner en arbeiderspartij PvdA.
Mocht de PvdA geen deel meer uitmaken van een nieuwe coalitie, dan zal minister Dijsselbloem ook moeten opstappen als voorzitter van de Eurogroep.

Het resultaat is dat een “Nexit” voorlopig van de horizon is verdwenen. Belangrijker is dat de populistische partijen er minder rooskleurig voorstaan in Frankijk en Duitsland. Er was namelijk een voelbare angst bij EU-voorstanders en de eurozone dat een golf van populisme over het Europese continent zou neerdalen en de gemeenschappelijke munt onderuit zou halen.

De opluchting is ook voelbaar. “The Netherlands, oh the Netherlands you are a champion. Congratulation of the great result” twitterde Peter Altmaier, kabinetschef van Angela Merkel. De Franse president Francois Hollande noemde het resultaat een duidelijke winst tegen extremisme. “Geen Nexit. De anti-EU-rechtsen hebben de verkiezingen verloren. Nu een gemeenschappelijke toezegging en herlancering van de Unie”, twitterde de Italiaanse premier Paolo Gentiloni.

In een reactie liet Geert Wilders weten dat Rutte nog niet van hem af is. Eurovolgers hebben hier geen boodschap aan. De onmiddellijke bedreiging is voorbij en zij kunnen zich nu richten op de Franse verkiezingen, waar Marine Le Pen met haar National Front een gooi doet naar het presidentiele leiderschap. Later in het jaar volgt Duitsland waar Alternative für Deutschland vanuit het niets aandringt.

Inmiddels is demissionair minister van Volksgezondheid, Edith Schippers (VVD), als verkenner aangesteld voor de formatie van een nieuwe coalitie.